Die koloniale oorlogen waren erg, maar welke gedachten lagen eraan ten grondslag?

„Net als in andere westerse landen”, schrijft De Jager, „was het christendom in handen van de legerleiding een krachtig instrument om de oorlogsinspanning te rechtvaardigen en ondergeschikten te disciplineren en te motiveren.” Zo voegt dit belangwekkende onderzoek een nieuwe dimensie toe aan de geschiedschrijving van die koloniale oorlog, en draagt het boek van Koos-Jan de Jager bij aan een beter begrip van het optreden van Nederlandse militairen in dat conflict. Zoals De Jager schrijft: „[…] Koloniaal geweld rechtvaardigden zij met een beroep op de goddelijke opdracht om beschaving en geloof te brengen aan de volkeren in de kolonie.” En dat bleef zo tot diep in de vorige eeuw, schrijft De Jager. Thorbecke: „Lidmaatschap der Nederlandsche Natie zou, geloof ik, met meer regt aan de Duitschers en Engelschen, dan aan de inlanders van Java of van de Molukken worden toegekend.” Tijdelijk minister van Koloniën Julius Constantijn Rijk stelde in dat debat dat de bevolking van de kolonie nog geen politieke rechten moesten worden toegekend: „[…] zulke regten kunnen bij onbeschaafde menschen zijn als een scheermes in de hand van een kind […].”

Author: Frank Vermeulen Redacteur Profiel Frank Vermeulen

---